Niemoc monopolisty... O zaopatrzeniu w suszarki do włosów w PRLu

Cześć dziewczyny, miałam wstawić dzisiaj post o myciu włosów mąką gryczaną, gdyż przez cały styczeń wyrobiłam sobie już opinię na jej temat - wyrabiałam, wyrabiałam, aż w końcu nie chciało mi się fotografować efektu na włosach. Myślę, że post pojawi się jako niedziela dla włosów, więc spodziewajcie się go pod koniec tygodnia :)

Tymczasem mały przerywnik dołączający do cyklu Historia Pielęgnacji. W niedzielę sprzątałyśmy z babcią jej narożny regalik, który znajduje się na widoku i jest jak najbardziej w użytku, a mimo to na najniższej półce leżał stos gazet z przełomu 1989/1980 - i to jakby od tamtej pory nie ruszany, co nie najlepiej świadczy o mojej babci :D Przez jakieś trzy godziny oglądałyśmy jej starocie, ulubiony "Przekrój" i "Kobietę i życie". Było bardzo miło i serdecznie polecam wam taką chwilę z dziadkami, podczas której mogą przy wnukach powspominać lata młodości.

W jednym egzemplarzu "Kobiety i życia" wypatrzyłam artykuł Natalii Iwaszkiewicz, w którym chyba cała redakcja pozwoliła sobie poutyskiwać na niedobór tak ułatwiającego kobiece życie urządzenia, jakim jest suszarka do włosów. Dzisiaj należy do podstawowego wyposażenia każdego domu, w którym mieszka choć jedna kobieta (choć w czasach studenckich bywało i tak, że to ja pożyczałam suszarkę do moich męskich współlokatorów :)). Natomiast pod koniec lat 80. brak suszarek stanowił całkiem spory problem. Wiem, że część włosomaniaczek daje włosom schnąć naturalnie, ale myślę sobie też, że co innego mieć nieużywaną suszarkę w łazience, a co innego z konieczności planować przebieg całego dnia w taki sposób, by zimowym rankiem włosy były świeże i zupełnie suche.

O niedoborach i braku dewiz na surowce kosmetyczne pisałam Wam w artykule "Pachnące kłopoty Polleny-URODY". W przypadku suszarek największy problem stanowił brak możliwości produkcji silniczków. Ponadto wyprodukowane partie towaru musiały zostać uszczuplone, przez przymusowy eksport suszarek do innych krajów należących do ZSRR lub satelickich, w tym wypadku Bułgarii.

Na dole dołączam skan artykułu, a poniżej fragment opisujący perypetie przedsiębiorstwa "Polam-Farel" (od tej nazwy powstało określenie "farelka"; obecnie działa jako Philips Lighting Poland S.A. Oddział w Kętrzynie).

Do wyboru, do koloru 

"Ongiś na półkach sklepowych leżały suszarki do włosów. Było ich pod dostatkiem, do wyboru, do koloru. Od kilku lat pojawiają się na rynku z rzadka: czasem je gdzieś dowiozą, rzucą znienacka. Kto pierwszy wówczas, ten lepszy. Reszta odchodzi od lady z kwitkiem. 

Gdzie się podziały suszarki? Jedynym ich producentem w kraju są Zakłady Sprzętu Oświetleniowego "Polam-Farel" w Kętrzynie. Hanna Rekosz, zastępca dyrektora do spraw ekonomicznych tej fabryki przyznaje:
- Produkujemy trzykrotnie mniej suszarek do włosów niż przed ośmiu laty.
Powód? Po prostu nie ma armat... innymi słowy brakuje silników małej mocy, których jedynym z kolei producentem jest sosnowiecka "Silma". I tak koło się zamyka.
Jeszcze w 1980r. kętrzyński "Farel" wytwarzał 1 200 tys. suszarek rocznie. I to w zupełności pokrywało krajowe zaopatrzenie. Obecnie ledwo 380tys. sztuk, z czego w dodatku trzeba 25 tys. wysłać do Bułgarii, żeby wywiązać się z podpisanych kiedyś zobowiązań rządowych. To co pozostaje wsiąka w wygłodzony rynek bez śladu. Cztery, pięć razy tyle można ostrożnie, jak szacuje handel, sprzedać od ręki.
Gdyby nie ów dotkliwy brak silniczków, "Farel" mógłby od razu wytwarzać trzy razy więcej suszarek. Technicznie jest bowiem do tego przygotowany, dysponuje czterema taśmami produkcyjnymi. Z powodów o których wyżej pracuje tylko jedna."

Będzie to wyrób w europejskiej klasie... 

"Inżynierowie myślą także o naszych skołowanych i często niedosuszonych głowach. Otóż w pierwszym kwartale tego roku rozpoczęto produkcję nowej suszarki (model SR 16 - przyp. moje). Będzie to wyrób w europejskiej klasie. Nieporównanie ładniejsza niż znane nam dotąd suszarki kętrzyńskie. To jest zasługa najlepszych bodaj w Polsce projektantów przemysłowych: ojca i syna Rutkowskich prowadzących od kilku lat swoją słynną "Formę".
SR-16, bo taki jest fabryczny symbol nowej suszarki, będzie jakościowo dużo lepsza od swoich poprzedniczek. Zmodernizowany silnik zapewnia jej czterokrotnie silniejszą moc. Najlepiej to zilustrować tak: tradycyjną suszarką suszyliśmy włosy około 20 minut. SR-16 skróci to zajęcie do 5 minut." 

Ruszyć na podbój Europy 

"Kętrzyńscy konstruktorzy zapowiadają również nowy zestaw od pielęgnacji włosów  SRN-19 o mocy 800W, z bardzo wygodnym w użyciu tak zwanym obrotowym sznurem. Czasami takie cudo widzimy w rękach fryzjerek - jak dotąd były to suszarki zagraniczne.
Pozostaje odpowiedzieć na pytanie - skąd Farel zdobędzie silniki do nowych typów suszarek, biorąc pod uwagę niemoc monopolisty, czyli sosnowieckiej "Silmy"? Otóż kętrzyński Farel nawiążał kontakty z producentami silniczków w Hongkongu. Żeby robić z nimi interesy trzeba było stanąć do przetargu walutowego w Warszawie. Ten wysiłek i pewne wkalkulowane weń ryzyko powinno się stokrotnie opłacić. W tym roku Kętrzyn chce wyprodukować 75 tys. tych nowoczesnych suszarek, rozeznać rynek krajowy a jak wszystko dobrze pójdzie ruszyć potem na podbój Europy. No i bardzo dobrze."

Artykuł pochodzi z pisma "Kobieta i życie" z rocznika bodaj 1988, autor: Natalia Iwaszkiewicz